| instructie voor burgem[eeste]rn ende
weesm[eeste]rs der stede Niedorp
gedaechdens op ende jegens Trijn
Dircx weduwvrou tot Eerswoude
imp[etran]t om den 13 december 1662
te dienen paecife voor den reats
heer Nijerop als commissaris Trijn Dircx versoect in t weeshuijs ingenomen
ende onderhouden te werden of anders weeckelijcx
geassisteert etc[etra]
op dat fondament datse seijt te wesen van de
bloetverwanten van wijlen Cornelis Jansz
Molenaer
welcke eertijts enige goederen bij testamente
nagelaten heeft aent voorsz[egde] weeshuijs
onder conditie soo ijmant van sijn bloetvrinden
tot armoede quamen ende die aelmissen van doen
hadden dat de regenten de selve int weeshuijs
ontfangen ende nebehooren tracteren sullen
ende dat tot drijen toe om welck versoeck ten effecte te brengen
Trijn Dircx gelieft heeft of liever d regenten
van Eertswoude voor haer bij mandaments
van den hove van Hollant d regenten van t wees
huijs te roepen t versoeck te voldoen of redenen
ter contrarie te geven voor commiss[a]rn vande rolle ende het appoinctement van t hoff daer toe leggende |
copije van t mand[amen]t
is hier nevens | om sulcx te doen voor den heer raetsheer Nieurop
als comissaris den XIIJen deser maent decemb[er] precise
|
| soo hebben weesm[eerste]rn de saecke gebraecht voort
collegie van burgem[eeste]rs schepenen ende vroetschappe
de welcke na rijpe overweginge weesm[eeste]rn hebben
gelast ende geauthoriseert haer tot t voorsz[egde]
versoeck geensint in te laten maer redenen
ter contrarije te geven ende ten uijteijnde
te vervolgen
om redenen niet alleen dattet weeshuijs heeft seer cleijne
middelen ende incomen ende op vevre nae niet
vermogens de tegenwoordige ende continueerde
lasten ende onderhoudenisse der armeweesen
int selve te draegen ende daeromme jaerlijcx met een merckelijcke
somme ofte assistenten uijt der stede middelen
moeten werden geholpen nae gelegentheden
van tijden ende saecken ende dat mettet inneme van dese impetrant
maer een deur soude werden opengestelt om
continuelijcken van sulcke arme vrunden be
last te werden tot verteringe van alt inco
men ende ruine van t weeshuijs maer insonderheijt voor eerst omdat t weeshuijs is gesticht tot een
weeshuijs onderhout ende op queeckinge van arme
ende erbermelijcke weeskens maer niet tot een provenier huis voor
oude luijden
|
| ten tweeden dat claerlijcken blijct bij den testamente
van Cornelis Jansz Molenaer |
copie vant testa
ment gaet onder
den stucken hier bij |
dat hij sijne goedere heeft gemaect en besproken om
godts wille aen en ten behoeve van de arme wees
kinderen van den weeshuijse tot Nieuwenieudorp tot eerlijck onderhout ende goede stichtinge vande
voorseijde arme weeskinderen
in soo verre datte regenten goede discipliene tuct en
ordre ter eeren godts ende onderhout van de selve
weeskinderen aldaer int weeshuijs souden plegen
ofte dat anders de goederen wederom soude ver
vallen aen sijn bloede ten derden om dat niet een woont int testament
is gestelt waer bijsoude blijcken dat Cornelis Jansz
Molenaer ijmant van sijn oude bejaerde bloetvrun
den een prooven in t weeshuijs heeft besprooken maer wel soo ijmant van sijn bloetvrunden tot
armoede quamen en aelmoesen van doen hadde
dat de voorseijde regenten deselve in tweehsuijs
ontfangen en naebehooren tracteren sullen en
tot drieen toe
|
| naemel[ijk] tot drien toe weeskinderen sijnde van sijn
arme bloetvrunden die anders den weeshuijse niet
subject maer door benefitie daer toe geholpen soude
worden ende dat sulcx die naeste sin een meninge blijct uijt
de volgende woorden daer geseijt wart dat deselve arme vrunden ofte weeskinderen de regen
ten van t weeshuijs inder tijt sullen met alle eer
biddicheijt en goede obedientie respecteren en gehoor
saem sijn nae behooren of anders daer van te sijn ver
steken twelck meer ja geneochsaem plaets heeft in jonge weesen
dan in veel jarige ende stock oude luijden want die comen haer de ordre van opvoedinge en disci
pliene van t weeshuijs en regenten onderwerpen
dat alsoo op de oude geen plaets kan hebben in sonderheijt ook niet in dese impetrants die inde t seventich
jaeren out is en beter in een gasthuijs dan in een
weeshuijs soude voegen
ende vande welcke ook wart getuijcht dat rou van
leven en seer ongurich van spreken is en genoechsaem
tot een ruijne onder de weesen soude sijn gelijcker al meer diergel[ijken] bloet verwanten sijn die
haer goet te niet in stercken dranck en anders verdoen
tot armoede vervallen ende haer schijnen te verla
ten om ene prooven in t weeshuijs te vinden ende bij
dese gelegenth[ei]t de impeterant soecken te stijven
|
| ende soo men de woordne anders soude uijtleggen soo soudemen geheel van t eerste oochmerck
van den testateur varieren ende vervallen daer al sijn barmhertich[ei\t alleenlijck aenge
sien is op de onderhoudenisse deuchdelijcke
ende godtvreesende opqueeckinge van arme ende
erbermelijcke weeskinderen ende soo soude Cornelis Jansz Molenaer den
weeshuijse niet gesticht hmaer ontsticht hebben want de ordre van t weeshuijs dicteert expres
selijck dat de weesen met haer
ouderdoms uijttet weeshuijs moeten gaen om
haer selfs te generen ende sulcx datter geen verblijff voor ouden is ende is sulcx mede eertijts soo verstaen bij
advijs van m[eers]rs Roelof van Kesselz, J. v.
Nordingen daer van copij hier nevens gaet
ten vierden om dattet weesguijs de conditie
van de dispositie van Molenaer om tot drijen toe van sijn arme vrunden
daer in te onderhouden
alreede heeft voldaen
|
| alsoo de kinderen van P[iete]r Jansz Glasema[ke]r
van Winckel weesen gevallen ende sijndde
van den bloede van den voorsz[egde] Molenaer tot
drijen toe seffens haer onderhout opvoedinge
ende opqueeckinge inden voorsz[egde] weeshuijse ter
dien oorsaecke hebben genoten tot haer
behoorlijcke ouderdoom ende datse haer selfs
conden generen ende dese waeren de eijgen bloetverwanten
van Molenaer ende niet van sijn vrouws
kant
als blijckt uijtte attestaetie van vijff oude
getuijgen item uuijt de voorsz[egde] consultatie ofte
advijs item uijt sekere acte van verclaringe
ende bevrijdinge van de regenten selfs als mede
uijttet hooft van de invenatris van de goederen
van Molenaer daer Jan Sijmonsz Glasema
ker haer grootvader wert gestelt als de
naeste bloetverwant an de selve Molenaer
alle hier neven gaende waer opwel te letten staet alsoo parthije
apparent sullen sustineren dat haer bloet
verwantschap quam van de vrouws sijde ende sulcx dat de condite van t testament
daer bij niet soude sijn voldaen
|
| ten vijfden om dat geen successive woorden
leggen in de voorsz[egde] conditie om dat van tijt tot tijt als de noot ofte gelde
geinth[] sulcx vereijschte tot drijen toe van
sijn arme bloetferwanten int weeshuijs
te moeten onderhouden maer alleen singulier soo enige van sijn
bloetvrunden tot armoede quamen ende
die aelmisse van doen hadden dat die voor
seijde regenten de selve in t weeshuijs ontfan
gen ende naebehooren tracteren sullen
ende dat tot drijen toe sonder meer
ten lesten omdat Corn[elis] Jansz Molenaer
bij de voorsz[egde] makinge t weeshuijs heeft
soecken te beneficieren ende geen sints te belasten waer uijt nootsakelijck volgen moet tot
bevestinge van de vijfde reden dat de woorden tot drijen toe niet successive
maer personeel ende singulier sijn voor
eens
|
| want anders sijnde soude het aennemen van Molenaers
goet een marckelijcke belastinge voort weeshuijs
hebben konnen sijn aen gesien de goederen van Molenaer gecomen soo weij |
blijct bij de inven
taris | nich sijn en die geen vierduijsent gulden connen opha
len dat naulijx een persoon althans daer van soude connen
werden onderhouden in behoor[ijk]e cost en kleederen etc[etra] twelck geensints is te prefunieren ende genoech ter
contrarie uijt de vorige woorden van de dispositie
blijct wanneer sij soo eruftich wil datter goede opvoedinge en
discipliene onder de wesen onderhouden soede warden of dat anders tot den straffe de regenten van t geniet
van sijn goederen gepriveert souden sijn waer aen weijnich gelegen soude sijn geweest soo de
voorsz[egde] conditie successijf te verstaen ware twelck bij de regenten in die tijt ook wel ter harten
genomen soude sijn geweest ende haer om die goeden
soo swaren condite niet onderworpen hebben
|
| twelck ook confermel[ijk] geadviseert is bij m[eeste]rs
Henrik Zeroskarcke, Adrijaen Coetenburch
en procureur Mijereboom op den 18en october
1661
Behalven dese redenen
soo ist weeshuijs tegenwoordich noch soodanich met weesens
belast gelijck vooren is geseijt dat onmogel[ijk]
is de impetrante daer inne te connen onderhouden sijnde het weeshuijs van tijt tot tijt wel eenige
middelen bij gecomen soo van weeskinderen die
ijdts hadden en met haer incomen hare goeden
mosten inbrengen als ook van erffenissen der wee
sen die uijt den weeshuijse gegaen sonder kinde
ren sijn koomen te overlijden
behalven andere subsidien ende assistentien van
tersijden besprooken ende dne weeshuijs ook
van de stede goeden aengecomen maer alle de selve te samen met des goeder
in questie van Cornelis Jansz Molenaer sijn soo
cleijnen capitael dat niet boven ses a seven duij
sent gulden bedraect behalven t huijs
|
|
waer uijt wle afgenomen can worden dat de re
delijckheijt niet toe en laet soodanige oude provo
niers in sulcken getale intenemen maer dat deselve bij andere gelegentheijt haer
onderhout moet gesocht en versorcht worden ende want elck naest gehouden is sijnen huijse
te onderhouden soo ook de regenten van ijder plaets sulx
gehouden aen haer ingesetenen ende de wijl Trijn Dirx impetrante in desen is een
in woonderse van lange jaeren harrewaerts tot
Eertsoude dat se derhalven aldaer haer onder
onderhout behoorde te genieten
|
| d heeren advocaten gelieven op alles wel te
letten want soo dese deure geopent wert soo sijnde
regenten van t weeshuijs genoech uijt de vooch
dije en buijten vermogen den weeshuijs lan
ger staende te houden ende bij aldien te saecke een quade uijtslach mogte
gedaen voort hof dat niet connen vertrouwen soo sullen de heeren adv[oca]tn nae laten de saek
bij provocatie te brengen voor den hogen raedt
ende selve met alle mogel[ijk]e middelen te bescher
men ende te wege in brengen dat de selve
prodeo werde aengenomen wast noch geweest om den subsidie uijt buregem[eeste]rs
beurs op een cleijntgen sou mogel[ijk] gesein ge
weest sijn maer op dese wijs cant niet aen
genomen warden
|
| Instructie voor
weesm[eeste]rn
contra
Trijn Maerens |
